O. Jerzy Mirewicz SJ (1909 – 1996) – właściwie Bronisław Wójcik. Jezuita, duszpasterz, pisarz, kaznodzieja, teolog i filozof. Autor wielu książek, m. in.: „Mity współczesne”; „Człowiek – miasto oblężone”; „Wychowawcy Europy”; „Słudzy Europy” i wielu innych[1].
Jerzy Mirewicz urodził się 19 grudnia 1909 roku w Kozłówce (na Lubelszczyźnie) jako syn Jana i Katarzyny (z domu Wawrzyszak).
W wieku 16 lat wstąpił do zakonu jezuitów. Następnie podjął studia filozoficzne w Val-Près-Le Puy w Francji (1931-1934) i na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Tutaj także (w 1938 roku) uzyskał doktorat z teologii i przyjął święcenia kapłańskie.
W czasie II wojny św. służył w Związku Walki Zbrojnej, a po jego przekształceniu (w lutym 1942 roku) także w Armii Krajowej. Udzielał się w Biurze Informacji i Propagandy i w Społecznym Komitecie Antykomunistycznym (tzw. „Antyku”)[2], brał też udział w Powstaniu Warszawskim[3]. Za swoją odwagę, zaangażowanie w pomoc potrzebującym i zagrożonym aresztowaniem, został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V Klasy oraz Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami.
Po wojnie wykładał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1946-1958). W 1961 roku (inwigilowany przez SB) wyjechał do Rzymu[4], a w 1963 roku przyjechał do Londynu – pracował w Jezuickim Ośrodku Duszpasterskim na Willesden Green.
Przebywając w Rzymie, przez jakiś czas (tj. w latach 1958-1959 oraz 1961-1963) pracował w Polskiej Sekcji Radia Watykańskiego – przygotowywał i prowadził relacje (m. in.) z obrad Soboru Watykańskiego II.
W 1975 roku nawiązał współpracę z Polskim Uniwersytetem na Obczyźnie (PUNO) – początkowo pracował tutaj jako wykładowca filozofii. We wrześniu 1980 roku jednak otrzymał nominację na stanowisko profesora historii kultury w zakresie filozofii chrześcijańskiej PUNO. Swoje wykłady (poświęcone m. in. filozofii „Ojców Kościoła”, chrześcijańskiej kulturze, itp.), prowadził m. in. w ramach Kursu Kultury Polskiej PUNO (1982 – 1988)[5]. Ze wspomnień wynika, że dla swoich studentów był życzliwy, w pełni im oddany, pełnił też funkcję promotora niektórych z nich – np. pod jego kierunkiem pracę doktorską napisał i obronił (w 1989 roku) ks. Władysław Wyszowadzki (obecny proboszcz parafii polskiej na Bahalam)[6]. Za swoją pracę na tej najmniejszej polskiej uczelni działającej poza krajem uhonorowany został w 1992 roku tytułem doktora honoris causa PUNO[7].
Ojciec Jerzy Mirewicz udzielał się także w: Polskim Towarzystwie Naukowym na Obczyźnie, Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie i Polskim Ośrodku Społeczno- Kulturalnym (POSK). Pełnił też funkcję redaktora „Przeglądu Powszechnego – Sodalis Marianus”[8] i zastępcy redaktora naczelnego „Pamiętnika Literackiego”.
Jednak najdłużej udzielał się w parafii polskiej na Willesden Green i w Szkole Przedmiotów Ojczystych, im. Marii Konopnickiej na Willesden Green, gdzie uczył religii[9]. Ostatni Prezydent RP na Uchodźstwie śp. Ryszard Kaczorowski, zwracając uwagę na poglądy i działalności ojca Mirewicza nazwał Go „sumieniem emigracji”[10], ponieważ Ten w swoich wystąpieniach podkreślał często, że najistotniejszym dla człowieka powinno być zrozumienie własnego miejsca w świecie, w tym m. in. życia na emigracji, które „uznawał za… posłannictwo”[11]. Poglądy te Jerzy Mirewicz przedstawił m. in. w utworach Myśli nieśmiałe (1973)[12] i „Emigracyjne sprawy i spory” (1975).
Jak przypomniała w swoim eseju Joanna Pyłat, ojciec Mirewicz „odnosząc się do kwestii historii państwa polskiego, patriotyzmu i pojęcia Ojczyzny”, a także „do duchowego dziedzictwa szeroko pojętego chrześcijaństwa”[13], głosił, że „patriotyzm płynie z miłości do Boga, a więc im większa miłość do Boga, tym większe zrozumienie odpowiedzialności za naród i za Ojczyznę”[14].
W tym miejscu warto wspomnieć, że biograf ojca Mirewicza – K. Dorosz – zwrócił w swojej publikacji uwagę, że wspominanego fascynowały związki pomiędzy człowiekiem, a historią. W tym rola pojedynczego człowieka w kształtowaniu dziejów i udział „osobistych wysiłków jednostki wobec naporu przerażającej często rzeczywistości”[15].
28 czerwca 1993 roku Jerzy Mirewicz powrócił do Polski – zamieszkał w Kolegium Ojców Jezuitów w Gdyni przy ulicy Tatrzańskiej 35, gdzie zmarł 20 września 1996 roku. Pochowany został na Powązkach w Warszawie – w grobowcu Zgromadzenia Jezuitów.
[1] Ojciec Jerzy Mirewicz opublikował też (m.in.): Mity współczesne (1968); Prorok i tancerka (1971); Myśli nieśmiałe (1973); Emigracyjne sprawy i spory (1975); Trzy minuty filozofii (1978); Człowiek – miasto oblężone (1979); Życie wewnętrzne emigracji (1979); Spotkania i dialogi (1980); Współtwórcy i wychowawcy Europy (1983); Obrońcy Europy (1985); Słudzy Europy (1985); Klio – Muza płacząca (1986); Obrońcy i Słudzy Europy (1987); Polskie lamentacje (1987) i wiele innych. Wiecej na temat twórczości ojca Mirewicza w: K.A. Dorosz, „Służba ojczyźnie jest służbą prawdziwie”. Pamiętając o Jerzym Mirewiczy, [w]: „Przegląd Powszechny”, nr 9 (1021), 2006, s. 102-115; też: K.A. Dorosz SJ, „Wiek Dwudziesty-Nasz Dom”. O twórczości Jerzego Mirewicza SJ, Toruń 2011; także: J. Pyłat, Dorobek wydawniczy Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie, [w]: „Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy”, 4/15, Kielce 2012, s.88-89; J. Pyłat, Wpływ koncepcji filozoficznych i postaw życiowych ks. Jerzego Mirewicza (TJ) i ks. Józefa Guli (TChr) na kształt i charakter środowisk polskich w Londynie, [w]: Filozofia na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie, praca pod red. M. Płotka, J. Pyłat, A. Andrzejuk, Warszawa 2014.
[2] K.A. Dorosz SJ, „Wiek Dwudziesty-Nasz Dom”…, s.18.
[3] Z. A. Judycki, Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie. Słownik Biograficzny Pracowników Naukowych PUNO, Londyn 2008, s. 72.
[4] Po raz pierwszy do Rzymu wyjechał w 1958 roku. Za: K.A. Dorosz SJ, „Wiek Dwudziesty-Nasz Dom”…, s.19.
[5] Szerzej na ten temat w: J. Pyłat, Wpływ koncepcji filozoficznych…
[6] J. Pyłat, PUNO Polski Uniwersytet…, s. 204.
[7] A. Blum, Doktorat honoris causa PUNO dla ks. prof. Jerzego Mirewicza: Bóg wszystko widzi i wszystko słyszy, [w]: „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, 30 stycznia 1992, s. 3; także: J. Pyłat, PUNO Polski Uniwersytet na Obczyźnie, Londyn-Pułtusk 2010, s. 228.
[8] K.A. Dorosz SJ, „Wiek Dwudziesty-Nasz Dom”…, s.20.
[9] 50 lat Polskiej Szkoły Sobotniej im. M. Konopnickiej w Londynie, Londyn 2003, s. 18.
[10] K. A. Dorosz, „Wiek Dwudziesty- Nasz Dom”…, .s. 15.
[11] J. Pyłat, Wpływ koncepcji filozoficznych…
[12] Książka J. Mirewicza Myśli nieśmiałe, wydana w Londynie w 1973 roku otrzymała (w 1974 r.) nagrodę Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (SPK).
[13] J. Pyłat, Wpływ koncepcji filozoficznych…
[14] Pożegnanie Ojca Mirewicza, [w]: W Służbie emigracji. Wybór listów pasterskich, kazań, przemówień, artykułów, praca pod red. K. Mochlińskiej, Z. E. Wałaszewskiego, Londyn 1994, s. 434.
[15] K. A. Dorosz, „Wiek Dwudziesty- Nasz Dom”…, .s. 71.